خطرناک ترین بیماری های دهان و دندان+ روش درمان

بیماری‌های دهان و دندان، طیف وسیعی از مشکلات را شامل می‌شوند که از پوسیدگی ساده دندان تا بیماری‌های لثه و حتی سرطان دهان متغیر هستند. این بیماری‌ها نه تنها بر سلامت دهان و دندان، بلکه بر سلامت کلی بدن نیز تأثیر خواهند داشت. مصرف زیاد قندها و نوشابه‌های گازدار، کمبود مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، از عوامل مهم در ایجاد این بیماری‌ های خطرناک هستند. در عین حال، سیگار کشیدن نیز باعث کاهش جریان خون در لثه‌ها، تغییر رنگ دندان‌ها و افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان می‌شود. در ادامه، به طور مفصل تر در رابطه با خطرناک ترین بیماری های دهان و دندان صحبت خواهیم کرد.

برای خرید ایمپلنت ایرانی باکیفت بالا می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر باما در تماس باشید .

بیماری های دهان و دندان چیست؟

بیماری‌های دهان و دندان به مشکلاتی اشاره دارند( از جمله مشکلات لثه، پوسیدگی دندان، عفونت‌ها و اختلالات دهانی) که سلامت دهان و دندان را تحت تاثیر قرار می دهند. به طور مثال، پلاک دندان که لایه چسبناکی بر روی دندان‌ها تشکیل می‌شود و حاوی باکتری‌های زیادی است از جمله شایع ترین مشکلات دهان و دندان محسوب می شود. این باکتری‌ها با تغذیه از قندها و کربوهیدرات‌های موجود در غذا، اسید تولید می‌کنند که باعث تخریب مینای دندان و ایجاد حفره می‌شود. جرم دندان، پلاک‌هایی که به مرور زمان سخت شده و به سطح دندان می‌چسبند، مشکل شایع دیگر است. جرم را نمی‌توان با مسواک زدن از بین برد و تنها با ابزارهای مخصوص در دندانپزشکی قابل برداشت است.
لازم به ذکر است که بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و برخی بیماری‌های خود ایمنی بر سلامت دهان و دندان تأثیر می گذارند. این در حالی است که عفونت‌های لثه به جریان خون منتقل شده و سلامت عمومی را تحت تأثیر قرار دهند. در مجموع، درد و ناراحتی ناشی از بیماری های دهان و دندان به کاهش کیفیت زندگی منجر می شود. این مشکلات بر روی تغذیه، خواب و ارتباطات اجتماعی تأثیر خواهند داشت. همچنین، ظاهر و زیبایی لبخند شما تحت تاثیر مشکلات دهان و دندان قرار می گیرد و این با کاهش اعتماد به نفس و مشکلات اجتماعی همراه خواهد بود.

بیشتر بخوانید: همه چیز در مورد اوردنچر دندان

انواع بیماری های دهان و دندان

انواع بیماری‌های دهان و دندان تأثیرات جدی بر سلامت فرد و کیفیت زندگی او دارند. در زیر به شایع ترین بیماری‌ها اشاره شده است.

• پوسیدگی دندان
  پوسیدگی دندان به تخریب بافت دندان به دلیل فعالیت باکتری‌ها اشاره دارد. این باکتری‌ها از قندها تغذیه کرده و اسید تولید می‌کنند که باعث تخریب مینای دندان می‌شود. مهم ترین علت این مسئله را می توان به مصرف مکرر قند و نشاسته، عدم رعایت بهداشت دهان و خشکی دهان به دلیل کاهش تولید بزاق مرتبط دانست. علائم پوسیدگی دندان عبارت از درد دندان به‌ویژه هنگام خوردن غذاهای گرم یا سرد، حساسیت به حرارت یا سرما، ایجاد لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای بر روی دندان و …
• بیماری لثه
  عفونت خفیف لثه که معمولاً به دلیل تجمع پلاک دندان ایجاد می‌شود و پریودنتی، عفونت شدیدتری که با تخریب بافت لثه و استخوان‌های نگه‌دارنده دندان‌ها همراه است، از مهم ترین بیماری هایی به شمار می روند که در نتیجه عدم رسیدگی کافی به بهداشت دهان و دندان رخ می دهند. علت اصلی این مشکلات غالبا در سیگار کشیدن، تغییرات هورمونی مثلاً در دروان بارداری و … ریشه دارد و با خونریزی لثه هنگام مسواک زدن، تورم و قرمزی لثه و بوی بد دهان همراه خواهد بود.
• دندان قروچه
  این مشکل با فشار آوردن به دندان‌ها به طور غیرارادی( معمولاً در خواب) مرتبط است. استرس و اضطراب زیاد، مشکلات فک و سایر علت های تاثیر گذار، نقش مهی در تجربه دندان قروچه دارند و با درد فک، سایش دندان‌ها و حتی احساس سردرد همراه می باشد.
• آفت‌های دهانی
  زخم‌های کوچک و دردناکی در داخل دهان هستند که به دلایل مختلف ایجاد می شوند. استرس، عفونت‌های ویروسی و آسیب به بافت دهان اصلی ترین دلایلی هستند که در بروز این مشکل دخالت دارند. علائم این بیماری به شکل زخم‌های دردناک در زبان، لثه یا داخل لب‌ها بروز می کنند. اگرچه برخی از آین آفت های دهانی خودبه‌خود بهبود می‌یابند اما گاهی استفاده از داروهای مسکن و دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده نیاز خواهد بود.
• تومورهای دهان
  به توده‌های غیرطبیعی در دهان اشاره دارد که می‌توانند خوش‌خیم یا بدخیم باشند. بارز ترین علائم این بیماری های خطرناک، شامل وجود توده یا زخم در دهان و تغییر در رنگ یا شکل لثه‌ها می شود. درمان این بیماری بستگی به نوع و شدت تومور دارد و احتمالا شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتو درمانی خواهد بود.

مهم و قابل تامل: توجه به بیماری‌های دهان و دندان ضروری است، زیرا این مشکلات به طور مستقیم بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی تأثیر می گذارند. رعایت بهداشت دهان، معاینات منظم دندان‌پزشکی و درمان به موقع مشکلات برای پیشگیری از عوارض جدی‌تر مهم خواهند بود.

علائم بیماری دهان و دندان

بیماری‌های دهان و دندان اغلب در مراحل اولیه علائم واضحی ندارند و ممکن است تا زمانی که به مراحل پیشرفته برسند، متوجه آن‌ها نشوید. با این حال، یکی از شایع‌ترین علائم، احساس درد در ناحیه دندان ها است و به دلایل مختلفی از جمله پوسیدگی، ترک خوردگی دندان یا عفونت رخ می دهد. حساسیت دندان به سرما، گرما، شیرینی یا اسیدیته نیز از دیگر نشانه‌ های پوسیدگی دندان یا تحلیل رفتن مینای دندان محسوب می شوند. لازم به ذکر است که خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، معمولاً نشانه التهاب لثه یا بیماری پریودنتال است. علاوه بر این، زرد شدن، قهوه‌ای شدن یا ایجاد لکه‌های روی دندان‌ها به دلیل مصرف برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها، استفاده از دخانیات یا بیماری‌های خاص رخ می دهد.

بیشتر بخوانید : اوردنچر یا پروتز بر پایه ایمپلنت چیست؟

لطفا توجه داشته باشید، زخم‌های دهانی که به سرعت بهبود نمی‌یابند، ممکن است نشانه عفونت، بیماری‌های خود ایمنی یا سرطان دهان باشند. همچنین، در صورتی که هنگام جویدن غذا احساس درد یا ناراحتی می‌کنید، ممکن است مشکلی در دندان‌ها یا مفصل فک شما وجود داشته باشد. تغییرات در حس چشایی نیز احتمالا نشانه‌ای از بیماری‌های دهان، عفونت یا برخی بیماری‌های سیستمیک خواهد بود. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، فورا و بدون فوت وقت به دندان‌پزشک مراجعه کنید.

اصلی ترین علت ایجاد بیماری در دهان و دندان

اصلی‌ترین علل ایجاد بیماری‌های دهان و دندان، ترکیبی از عوامل بهداشتی، تغذیه‌ای و محیطی می باشد. عدم مسواک زدن به‌طور منظم و صحیح باعث تجمع پلاک دندان می‌شود که منجر به پوسیدگی و بیماری لثه می‌گردد. استفاده نکردن از نخ دندان برای پاکسازی فضایی که مسواک نمی‌تواند به آن برسد باعث التهاب لثه و بیماری‌های پریودنتال خواهد شد.
مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند بالا باعث فعالیت باکتری‌ها و تولید اسید می‌شوند که به مینای دندان آسیب می‌زند و موجب پوسیدگی می‌شود. در عین حال، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C و کلسیم با ضعف لثه‌ها و دندان‌ها همراه خواهد بود.

بیشتر بخوانید : بهترین برند ایمپلنت چیست؟

نیکوتین موجود در سیگار باعث کاهش جریان خون به لثه‌ها و کاهش توانایی بدن در مبارزه با عفونت‌ها می‌شود. همچنین، مصرف الکل به خشکی دهان منجر شده و تجمع باکتری‌ها را در پی خواهد داشت.
علاوه بر موارد فوق، نقش عوامل ژنتیکی را نمی توان نادیده گرفت. برخی از افراد به طور ژنتیکی مستعد بیماری‌های دهان و دندان مانند بیماری‌های لثه یا پوسیدگی دندان هستند. از این گذشته، قرار گرفتن در معرض آلودگی‌های محیطی و مواد شیمیایی نیز ممکن است به سلامت دهان آسیب بزند. برای پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان، رعایت بهداشت دهان، رژیم غذایی سالم، ترک سیگار و الکل و مراجعه منظم به دندان‌پزشک بسیار مهم است. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب نیز از بروز مشکلات جدی‌تر ممانعت کرده و به حفظ سلامت دهان و دندان کمک می کند.

روش های تشخیص بیماری دهان و دندان

تشخیص بیماری‌های دهان و دندان شامل استفاده از روش‌های مختلفی است از جمله معاینه بالینی، بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و … می شود.

• معاینه بالینی: دندان‌پزشک با استفاده از ابزارهای ساده، دهان، دندان‌ها و لثه‌ها را به‌طور مستقیم بررسی می‌کند. او به دنبال نشانه‌هایی از پوسیدگی، التهاب، یا بیماری لثه می‌گردد.
• تاریخچه پزشکی بیمار: دندان‌پزشک از بیمار درباره تاریخچه پزشکی و دندان‌پزشکی، عادات بهداشتی، رژیم غذایی و علائم فعلی سؤال می‌کند. این اطلاعات به جهت تشخیص بهتر بیماری مهم خواهند بود.
• رادیوگرافی پرتیه: برای بررسی پوسیدگی‌های دندان، وضعیت ریشه‌ها و بیماری‌های لثه کاربرد دارد. این در حالی است که رادیوگرافی پانورامیک، تصویری جامع از تمام دندان‌ها و ساختارهای اطراف آن‌ها ارائه می‌دهد و در شناسایی مشکلات دندان و فک نقش تعیین کننده خواهد داشت. در صورتی که توده یا زخم مشکوکی در دهان وجود داشته باشد، ممکن است دندان‌پزشک بیوپسی (برداشتن نمونه بافت) انجام دهد تا از وجود سرطان یا سایر بیماری‌ها مطمئن شود.
• اسکن سه‌بعدی: با هدف شناسایی مشکلات ساختاری و تشخیص بیماری‌های مرتبط با فک و دندان به کار می‌رود. علاوه بر این، تصویربرداری با اشعه ایکس دیجیتال به دندان‌پزشکان این امکان را می‌دهد که تصاویر دقیق‌تری از دندان‌ها و لثه‌ها بگیرند و از آن‌ها برای تشخیص استفاده کنند.

بیشتر بخوانید: موارد مهم در بهداشت دهان و دندان

روش های درمان بیماری های دهان و دندان

در راستای بهبود مشکل پوسیدگی دندان؛ استفاده از مواد پرکننده مثل آمالگام یا کامپوزیت برای پر کردن حفره‌های ناشی از پوسیدگی متداول است. در موارد شدیدتر، احتمالا دندان نیاز به روکش دارد تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود. این در حالی است که بیماری‌های لثه با پاکسازی عمیق از طریق اسکیلینگ و روت پلنینگ قابل درمان هستند. در این روش، تمرکز بر روی حذف پلاک و تارتار از روی دندان‌ها و زیر لثه‌ها با هدف درمان التهاب و عفونت قرار می گیرد.
در صورتی که عفونت به داخل دندان نفوذ کند، درمان ریشه برای از بین بردن عفونت و حفظ دندان ضروری خواهد بود. همچنین آنتی‌بیوتیک‌هابرای کنترل عفونت و جلوگیری از گسترش آن تجویز می شوند..
در موارد حساسیت دندانی، استفاده از فلوراید برای تقویت مینای دندان و کاهش حساسیت کمک کننده خواهد بود. در عین حال، استفاده از خمیردندان‌هایی که برای کاهش حساسیت تولید می شوند، احساس درد را کاهش می دهند.

آیا عفونت دندان باعث سرطان می شود؟

عفونت دندان، به‌ویژه عفونت‌های مزمن لثه (پریودنتیت)، باعث التهاب مزمن در بدن می شود. این التهاب به آسیب بافت‌های اطراف و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های جدی‌تر از جمله برخی انواع سرطان منجر خواهد شد. علاوه بر این، افرادی که دچار عفونت دندان و بیماری‌های لثه هستند و در عین حال سیگار می‌کشند یا الکل مصرف می‌کنند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان‌های دهان و حلق قرار دارند. در عین حال، بیماری‌های مزمنی مانند دیابت که با عفونت دندان مرتبط هستند، احتمال بروز التهاب و خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. در حالی که عفونت دندان به‌تنهایی عامل ایجاد سرطان نیست، اما می‌تواند به طور غیرمستقیم با افزایش التهاب و مشکلات بهداشتی، خطر ابتلا به برخی نوع‌های سرطان را افزایش دهد. به همین دلیل، حفظ بهداشت دهان و درمان به‌موقع مشکلات دندانی اهمیت زیادی دارد. در صورت وجود نگرانی درباره سلامت دهان یا علائم غیرعادی، هرچه سریع تر به دندان‌پزشک یا پزشک متخصص مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید  : عصب کشی دندان شیری چگونه انجام می شود؟

سخن پایانی

خطرناک ترین بیماری های دهان و دندان به همراه علائم و روش های درمان مورد بررسی قرار گرفت. علائم رایج شامل درد دندان، التهاب لثه، خونریزی از لثه‌ها، بوی بد دهان، حساسیت به دما و شیرینی‌ها، زخم‌های دهانی و تغییر در رنگ یا موقعیت دندان‌ها هستند. در کل، مراجعه به دندان‌پزشک به‌طور منظم برای پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان، تشخیص زودهنگام مشکلات و دریافت درمان مناسب بسیار مهم است. بسیاری از مشکلات دهانی بدون درد شروع می‌شوند و ممکن است به سرعت پیشرفت کنند.

سوالات متداول

1. آیا بیماری‌های لثه بر سلامت عمومی تأثیر دارند؟
   بله، بیماری‌های لثه می‌توانند با مشکلات قلبی، دیابت و دیگر بیماری‌های سیستمیک مرتبط باشند. التهاب ناشی از بیماری‌های لثه ممکن است به سیستم گردش خون منتقل شود و مشکلات بیشتری ایجاد کند.
2. چه عواملی باعث بیماری‌های دهان و دندان می شوند؟
   عوامل شامل عدم رعایت بهداشت دهان، مصرف زیاد قند و شیرینی، استعمال دخانیات، الکل، استرس، بیماری‌های سیستمیک و عدم مراجعه به دندان‌پزشک هستند.
3. آیا عفونت دندان نیاز به درمان فوری دارد؟
   بله، عفونت دندان می‌تواند به سرعت بدتر شود و به عوارض جدی‌تری مانند آبسه دندان یا عفونت‌های سیستمیک منجر شود. بنابراین، درمان فوری ضروری است.
4. آیا می‌توان از بروز بیماری‌های دهان و دندان جلوگیری کرد؟
   بله، رعایت بهداشت دهان (مسواک زدن و استفاده از نخ دندان)، مصرف مواد غذایی سالم، اجتناب از دخانیات و الکل، و مراجعه منظم به دندان‌پزشک می‌تواند به جلوگیری از بروز بیماری‌های دهان و دندان کمک کند.
5. چه زمانی باید نگران خونریزی لثه‌ها شوم؟
   اگر خونریزی لثه‌ها به‌طور مکرر و بدون دلیل مشخصی رخ دهد، یا اگر با درد، التهاب یا بوی بد دهان همراه باشد، باید به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
6. درمان بیماری‌های لثه چگونه است؟
   درمان بیماری‌های لثه می‌تواند شامل پاکسازی عمیق (اسکیلینگ و روت پلنینگ)، داروهای ضدعفونی‌کننده و در موارد شدیدتر، جراحی باشد.
7. آیا داروهای خانگی می‌توانند در درمان بیماری‌های دهان و دندان مؤثر باشند؟
   برخی از داروهای خانگی مانند شست‌وشو با آب نمک یا استفاده از مسکن‌های طبیعی می‌توانند موقتاً درد را تسکین دهند، اما این روش‌ها جایگزینی برای درمان حرفه‌ای نیستند و باید به دندان‌پزشک مراجعه شود.