ایمپلنتهای دندان میتوانند لبخندی زیبا و طبیعی به شما هدیه دهند و در عین حال کیفیت زندگی شما را افزایش دهند. ایمپلنت دندان اگر به درستی انجام شود، میتواند بسیار موفقیت آمیز باشد. اما برخی عوامل میتوانند باعث شکست ایمپلنت دندان شوند. با وجود اینکه این عوامل نادر هستند، اما زمانی که اتفاق میفتند میتوانند ناراحتی شدیدی را برای بیمار ایجاد کنند یا حتی منجر به عوارض شدیدی شوند. در این مقاله با علائم، علل و درمان شکست ایمپلنت آشنا خواهید شد.
علائم شکست ایمپلنت دندان چیست؟
شکست خوردن فرآیند ایمپلنت گذاری میتواند دو دلیل عمده و اصلی داشته باشد. یکی پری ایمپلنتیت و دیگری عدم انجام فرآیند استئواینتگریشن .
برخی از علائم شایع نشان دهنده شکست ایمپلنت دندان عبارتند از:
- مشکل در جویدن
- درد یا ناراحتی شدید
- عقب نشینی لثه
- تورم یا التهاب لثه
- شل شدن ایمپلنت یا حرکت آن در داخل دهان
ایمپلنت دندان ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل سلامت عمومی بیمار، مراقبت های بعد از جراحی و مهارت و تجربه دندانپزشک با شکست مواجه شود.
یکی از نشانه پس زدن ایمپلنت پری ایمپلنتیت است!
پری ایمپلنت چیست؟
بیماری پری ایمپلنت در موارد نادری رخ میدهد که عفونت و التهاب در لثه و استخوان فک بیمار رخ داده است. علت پری ایمپلنت میتواند کاشت به روش غلط و یا عدم مراقبتهای لازم از طرف بیمار باشد.
پری ایمپلنت یک روند التهابی مخرب است که روی بافتهای نرم و سخت اطراف ایمپلنت کاشته شده تاثیر میگذارد. در واقع بافت نرم ملتهب شده و بافت سخت با گذر زمان از بین می رود. پری ایمپلنت در همه بیماران رخ نداده و در موارد بسیار نادری رخ میدهد. به بیماران برای جلوگیری از این بیماری توصیه میشود در صورت نگرانی از سلامت دهان و دندان خود مرتباً در جلسات دندانپزشکی شرکت کنند و از دندانپزشک خود مشاوره بگیرند.
استئواینتگریشن:
وقتی ما ایمپلنت را به استخوان فک متصل میکنیم یا اصطلاحا میکاریم، انتظار داریم که به مرور زمان بافت استخوانی اطراف ایمپلنت را پر کند و در واقع ایمپلنت به استخوان فک جوش بخورد. به این فرآیند استئواینتگریشن گفته میشود. اگر فک نتواند ایمپلنت را احاطه کند و آن را به خود متصل کند، ایمپلنت شل شده و عملا شکست میخورد. شکست استئواینتگریشن میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- ضعف بافت استخوانی یا مشکل ساختاری مربوط به آن
- سیگار کشیدن
- کیفیت پیوند استخوانی که جراح انجام داده است
- روش و تکنیک جراحی پیاده شده
سایر عوامل شکست ایمپلنت دندان:
ناهماهنگی ایمپلنت:
یکی از جنبههای چالش برانگیز کاشت ایمپلنت، قرار دادن ایمپلنتها به گونهای است که به طور کامل توسط استخوان احاطه شود. گاهی اوقات موقعیت ایده آل ایمپلنت در استخوان برای ایمپلنت مناسب نیست. بنابراین ایمپلنت و استخوان ممکن است در نهایت ناهماهنگ شوند. هنگامی که ایمپلنت با استخوان هماهنگ نباشد تاجها غیر طبیعی به نظر میرسند، لثهها عقب میروند و فلز خاکستریِ تیره ایمپلنت در اطراف لثه قابل مشاهده است.
اصلاح ایمپلنتهایی که در موقعیت نامناسبی قرار گرفتهاند؛ میتواند مشکل باشد. برداشتن ایمپلنت میتواند به استخوان و دندانهای مجاور آسیب برساند. به همین دلیل بسیار مهم است که از همان ابتدا کاشت ایمپلنت درست انجام شود. بنابراین مراجعه به دندانپزشک باتجربه نقش مهمی در روند درمان دارد.
قالبگیری ضعیف:
قالب گیری توسط دندانپزشک انجام میشود و برای ساخت روکشها به آزمایشگاه فرستاده میشوند. اگر قالبها دقیق ساخته نشوند؛ دندانهای جایگزین ممکن است به درستی جا نشوند. تنها یک ناهماهنگی ظریف میتواند باعث ایجاد فاصله بین تاج و لثه شود که به اندازه کافی ظاهر و عملکرد دندانها را به خطر میاندازد. این وضعیت میتواند باعث ورود باکتریها به لثه شود و تا حد زیادی ظاهر و عملکرد دندانها را به خطر بیاندازد. عفونت قابل درمان است، اما ممکن است مجبور شوید ایمپلنت را تعویض کنید. در این صورت هزینه درمان دو برابر میشود.
عامل دیگر سیمانی است که تاج دندان جدید را روی پایه ایمپلنت میچسباند که در صورت نشت روی لثه میتواند باعث عفونت شود. به همین دلیل است که مهارت دندانپزشک برای کاشت ایمپلنت بسیار مهم است.
آسیب دیدن بافتها و عصبها
یکی دیگر از عوامل احتمالی ناموفقیت ایمپلنت که در موارد نادر اتفاق میافتد، آسیب دیدن بافتها و به ویژه عصبهای پیرامون ایمپلنت است.
هنگامی که پایه ایمپلنت به عصب خیلی نزدیک باشد، ممکن است بیمار درد طولانی، بی حسی یا مور مور شدن گونه، زبان، چانه، لبها یا لثه را تجربه نماید.
آسیب دیدن بافتها و عصبها ممکن است موقتی و یا دائمی باشد. ممکن است لازم باشد پایه ایمپلنت از استخوان خارج شود.
در بیشتر موارد آسیب دیدن بافتها و عصبها حاصل اشتباهات دندانپزشک میباشد. در عمل کاشت ایمپلنت تا حدی بافتها آسیب میبینند و این مقدار آسیب، نرمال محسوب میشود.
پس از عمل جراحی، ناراحتی و خونریزی تا چند روز مورد انتظار است اما در صورتی که ناراحتی شدید باشد و یا خونریزی زیاد باشد و یا این ناراحتی و خونریزی بیش از چند روز طول بکشد باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
مشکلات سینوس در عدم موفقیت ایمپلنت دندان
یکی دیگر از نگرانیهای مهم در مورد ایمپلنت دندان، کاشت ایمپلنت در فک بالا است چرا که حفرههای سینوسی در بالای ریشه دندانهای بالایی قرار دارند و ممکن است ایمپلنت وارد سینوس شود.
در صورتی که تراکم استخوان فک بالا در عقب دهان کافی نباشد به علت وجود سینوسها ممکن است کاشت ایمپلنت در این ناحیه از دهان مشکل ساز شود.
به منظور ایجاد قاعده استخوانی محکمتر و بهتر برای کاشت ایمپلنت، ممکن است جراح عمل لیفت سینوس انجام دهد.
هدف از این کار بزرگ کردن و افزایش سینوس برای ایجاد استخوان بیشتر در بخش عقبی فک بالا میباشد با پشتیبانی بهتری برای ایمپلنت ایجاد شود.
در صورتی که ایمپلنت وارد حفره سینوس شود این ناحیه دچار التهاب و عفونت میشود و باعث عدم موفقیت ایمپلنت دندان میگردد.
وارد آمدن فشار بیش از حد و عدم موفقیت ایمپلنت دندان:
شکست ایمپلنت در اثر فشار زیاد روی آن از دیگر دلایل ایمپلنت ناموفق است. گاهی اوقات ممکن است دندانپزشک تصمیم بگیرد بلافاصله پس از کاشت ایمپلنت، بر روی آن روکش دندان نصب نماید.
در این عمل اباتمنت و روکش دندان بلافاصله پس از جایگذاری پایه تیتانیومی ایمپلنت، بر روی آن متصل میشود تا جای خالی دندان در دهان پر شود.
در حالی که در عمل معمولی کاشت ایمپلنت دندان روکش متصل نمیشود بلکه دندانپزشک چند ماه منتظر میماند تا ایمپلنت به استخوان جوش خورده و کاملاً محکم شود تا تحمل فشار فک را داشته باشد.
مزیت بارگذاری فوری ایمپلنت در این است که بیمار بلافاصله صاحب دندان میشود و جای آن در دهان خالی نمیماند. همچنین طول مدت درمان و ریکاوری کاهش پیدا میکند.
با این حال باید عوارضی مانند وارد آمدن فشار زیاد بر ایمپلنت و عدم تکامل فرآیند یکپارچگی استخوان را مدنظر داشت.
وارد آمدن فشار بر ایمپلنت منجر به عدم موفقیت ایمپلنت میشود چرا که به راحتی فرآیند جوش خوردن استخوان ایمپلنت را مختل میکند.
بیمارانی که تراکم استخوان در آنها کم است ممکن است گزینه مناسبی برای بارگذاری فوری ایمپلنت نباشند.
واکنش آلرژی:
ایمپلنت از آلیاژ تیتانیومی ساخته میشود که گاهی اوقات حاوی عناصری مانند نیکل است.
در موارد بسیار نادر برخی از بیماران ممکن است به آلیاژ تیتانیوم واکنش آلرژی یا التهابی نشان دهند. علائم آلرژی ممکن است از سوزش یا مور مور شدن تا تورم و خشکی دهان یا از دست دادن حس چشایی و حتی سندرم خستگی مزمن متفاوت باشد.
اصطلاح MELISA که مخفف عبارت Memory Lymphocyte Immunostimulation Assay میباشد آزمایشی است که تنها روش شناسایی آلرژی احتمالی به تیتانیوم یا فلزات دیگر محسوب میشود.
باز پس زدن بدن به عنوان شیء خارجی:
ایمپلنت دندان نیز درست همانند هر پیوند عضو دیگری ممکن است توسط بدن پس زده شود. اگر چه این وضعیت نادر است اما برخی بیماران دچار این مشکل میشوند. در چنین مواردی بدن انسان ایمپلنت دندان را به عنوان شیء خارجی در نظر میگیرد و تلاش میکند آن را از خود دور کند. نتیجه آن لق شدن و عدم موفقیت ایمپلنت دندان است.
جراح بی تجربه:
همه جراحان یکسان نیستند. اگر به یک جراح بی تجربه مراجعه کنید احتمال شکست ایمپلنت دندان وجود دارد.
یک جراح با تجربه میداند که از چه تعداد ایمپلنت برای حمایت از دندانهای جدید استفاده کند. این موضوع اهمیت زیادی دارد. کم بودن تعداد ایمپلنتها میتواند باعث ایجاد فشار بیش از حد روی ایمپلنت و شکست آن شود.
همچنین با مراجعه به یک دندانپزشک با تجربه میتوانید از ترومای ایاتروژنیک یعنی آسیب به بافت پریودنتال در اثر فعالیت دندانپزشک جلوگیری کنید.
به جراحی مراجعه کنید که تجربه بالایی داشته باشد. در جلسه مشاوره سؤالات زیر را بپرسید:
- جراح چند سال سابقه کار دارد؟
- جراح چند عمل کاشت دندان را در سال انجام میدهد؟
- میزان موفقیت جراح چقدر است؟ دلیل آن چیست؟
پیشگیری از شکست ایمپلنت:
حتی اگر برخی از شکستهای ایمپلنت دندان قابل پیشگیری نباشند اما شما میتوانید اقداماتی را برای پیشگیری از شکست انجام دهید:
- از ایمپلنتهای دندانی خود به درستی مراقت کنید. روزانه مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و از دهانشویه استفاده کنید.
- هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید.
- سیگار نکشید.
- برای استحکام استخوانها مصرف کلسیم را افزایش دهید. مکمل مصرف کنید یا غذاهای حاوی کلسیم مانند شیر، کلم بروکلی، پرتغال و پنیر بخورید.
- از دندانپزشک خود در مورد محافظ دهان برای درمان دندان قروچه بپرسید.
- پس از کاشت ایمپلنت بلافاصله از دندانهای جایگزین استفاده نکنید.
- از عادتهایی که به دندانها آسیب میرساند پرهیز کنید (خوردن یخ و آب نبات).
جمع بندی:
بسیار به ندرت اتفاق میافتد که ایمپلنت دندان ناموفق باشد. اما در برخی موارد نادر، ممکن است به طور کامل با شکست ایمپلنت روبرو شویم. شکست ایمپلنت دندان دو علت اصلی دارد؛ یکی پری ایمپلنتیت و دیگری شکست فرآیند استئواینتگریشن هستند. یکی از علایم پس زدن ایمپلنت میتواند شل شدن ایمپلنت باشد و درمان این مشکل نیز باید توسط متخصص و جراح شما صورت بگیرد. اگر فکر میکنید که به هر دلیلی ممکن است ایمپلنتتان با شکست مواجه شده باشد حتما به جراح خود خبر دهید.