تاثیر سیگار بر ایمپلنت دندان از آن سوالات پرتکرار است که هنگام تصمیم برای انجام این جراحی از دندانپزشکان پرسیده می‌شود. عموما افرادی که دندان از دست رفته دارند یا دندان‌های خراب آنها بیش از دو یا سه دندان است تجربه مصرف دخانیات را گزارش می‌دهند. گرچه این ادعا ممکن است برای تمام کاندیده‌های انجام این جراحی صدق نکند، اما آمار افرادی که سیگار می‌کشند برای انجام ایمپلنت دندان بالا است. این افراد قبل از اینکه بخواهند این جراحی را انجام دهند دغدغه سیگار کشیدن قبل از ایمپلنت و حتی بعد از آن را خواهند داشت. به خوبی می‌دانیم که کاشت دندان یا ایمپلنت دندان یکی از روش‌هایی است که امروزه به کمک بسیاری از افرادی که به هر دلیلی مانند تصادف، خرابی دندان، ضربه شدید، کهولت سن یا بیماری‌های لثه، یک یا چند دندان خود را از دست داده‌اند؛ شتافته است. اما اینکه آیا افراد سیگاری می‌توانند این جراحی را انجام دهند یا به طور کلی ایمپلنت دندان برای آنها به صرفه و منطقی است یا نه پرسشی است که در ادامه به طور جامع به توضیح آن پرداخته‌ایم.
- نویسنده: محمد مهدی ثابت عهد[1]
[1] https://www.linkedin.com/in/mehdi-sabet/
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان در حقیقت یک ریشه مصنوعی از جنس تیتانیوم است که به جای ریشه طبیعی دندان شما در استخوان فک کاشته می‌شود. همانطور که دندان طبیعی روی ریشه سوار شده است، یک یا چند دندان پروتزی یا تاج دندانی که در آزمایشگاه ساخته شده‌اند نیز روی ایمپلنت‌هایی که نقش پایه را برای آنها دارد؛ سوار می‌شوند. ایمپلنت معمولا 8 هفته پس از کشیدن دندان یا خارج کردن ریشه دندان از طریق جراحی، با سوراخ کردن استخوان فک در محل مورد نظر کاشته می‌شود. چون ایمپلنت این خصوصیت را دارد که می‌تواند به‌طور کامل با استخوان فک جوش بخورد؛ به خوبی قادر است به عنوان یک ریشه دائمی برای تاج دندان به کار رود. اصطلاح اسئواینتگریشن (Osseointegration) یا یکپارچه شدن استخوان به معنای جوش خوردن سطح ایمپلنت با استخوان اطراف آن است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ایمپلنت دندان به مقاله ایمپلنت دندان، هر آنچه لازم است بدانید مراجعه کنید.
سیگار و تاثیر آن بر ایمپلنت دندان:
سیگار کشیدن یکی از عادات متداول افراد در جامعه است که اثرات منفی بسیار زیادی دارد. اما اثرات منفی آن روی کاشت دندان به روش ایمپلنت در تحقیقات متعددی ثابت شده است. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد نیکوتین موجود در سیگار روی فرایند جوش خوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک تاثیر قابل توجهی گذاشته و در نتیجه احتمال عدم موفقیت کاشت ایمپلنت را بالا می‌برد. هم چنین چون افراد سیگاری معمولاً نمی‌توانند به خوبی بهداشت دهان و دندان خود را حفظ کنند و با بیماری‌های متعدد لثه و دندان دست و پنجه نرم می‌کنند؛ ریسک بروز بیماری التهاب لثه اطراف ایمپلنت یا Preimplantities در آنها بسیار بالاست.
درصورتی که برای انجام ایمپلنت دندان وقت گرفته‌اید اما همچنان سیگار می‌کشید؛ باید دقت کنید که این عادت تاثیر بسیار منفی روی فرایند کاشت دندان می‌گذارد. مطمئناً هر بار که به دندانپزشک مراجعه کنید به شما توصیه می‌کند که سیگار خود را ترک کنید. چون سیگار کشیدن احتمال عدم موفقیت ایمپلنت دندان را به شدت افزایش می‌دهد.
یکی از دلایلی که بسیاری از بیماران که یک یا چند دندان خود را کشیده‌اند نمی‌توانند ایمپلنت دندان انجام دهند؛ سیگار کشیدن است. در صورتی که با ترک سیگار درصد موفقیت کاشت ایمپلنت تا ۹۰% افزایش می‌یابد. آمارها نشان می‌دهد که یکی از دلایل عدم موفقیت کاشت ایمپلنت مربوط به سیگار کشیدن افراد است. همچنین نتایج مطالعات مشخص کرده است که حدود ۱۵ درصد از افرادی که سیگار می‌کشند؛ مجبور به تعویض ایمپلنت دندان، پنج سال پس از کاشت ایمپلنت شده‌اند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه طول عمر ایمپلنت دندان به مقاله چه مدت بعد از کشیدن دندان میتوان ایمپلنت کاشت؟ مراجعه کنید.
علت تاثیر سیگار بر ایمپلنت‌های دندانی چیست؟
سیگار کشیدن و استعمال هرگونه دخانیات، روی دندان‌های سالم نیز اثرات سوء دارد. بنابراین افرادی که زیاد سیگار می‌کشند و مراقبت‌های لازم از دندان‌های خود را انجام نمی‌دهند، ممکن است در سنین جوانی به ایمپلنت یا حتی دندان مصنوعی نیاز داشته باشند.
بخاطر اثرات مضر نیکوتین، تنباکو و دود، بسیاری از افراد سیگاری نمی‌توانند حتی برای کاشت ایمپلنت‌ها نیز اقدام کنند. این موضوع علت‌های مختلفی دارد که در ادامه آنها را بررسی کرده‌ایم.
دود به لثه‌ها و استخوان‌های فک آسیب می‌رساند:
سیگار باعث می‌شود که دود در دهان شما گردش داشته باشد. این موضوع منجر به آسیب رسیدن به بافت‌های داخل دهان می‌شود. تا جایی که با تاثیر روی غدد بزاقی فرد سیگاری موجب کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان گردد. خشکی دهان و کمبود بزاق آثار سوء بسیاری به دنبال دارد.
- فرصت رشد باکتری‌ها در دهان بیشتر می‌شود.
- احتمال پوسیدگی دندان‌ها بیشتر خواهد شد.
- احتمال باقی ماندن آلودگی‌هایی چون بقایای مواد مغذی در بین دندان‌ها بیشتر می‌شود.
- بافت لثه‌ها آسیب می‌بیند.
- استخوان‌های فک یا دهان تضعیف می‌شوند.
همه این موارد اهمیت دارند. اما تضعیف بافت لثه‌ها و استخوان‌های فک از تاثیر سیگار بر ایمپلنت است. برای کاشت، فرد باید لثه‌ها و استخوان‌های سالمی داشته باشد که در فرد سیگاری این بافت‌ها با تضعیف‌هایی همراه است.
نیکوتین روی سیستم ایمنی بدن تاثیر منفی دارد:
استعمال دخانیات و به ویژه سیگار یکی از دلایل اصلی مرگ و میر و بیماری‌های قابل پیشگیری در سراسر دنیاست. استعمال دخانیات، خطر ابتلا به انواع مشکلات سلامتی را افزایش می‌دهد که برخی از آنها ممکن است کشنده باشد. همچنین، مصرف این مواد به سلامتی اعضای خانواده و دوستان نیز آسیب وارد می‌کند. مهمترین عامل خطر سرطان ریه، استعمال دخانیات و سیگار است. سرطان دهان، گلو، حنجره، مری، روده، مثانه، دهانه رحم، کلیه، کبد، معده و لوزالمعده نیز از دیگر سرطان‌هایی هستند که مصرف سیگار در ایجاد آنها نقش فراوانی دارد.
همانطور که می‌دانید کاشت ایمپلنت به جراحی نیاز دارد. ترمیم زخم‌های بعد از جراحی نیز بر عهده سیستم ایمنی است. بنابراین زمانی که نیکوتین در بدن وجود داشته باشد، زخم‌ها به مدت بیشتری برای ترمیم نیاز دارند. حتی ممکن است اصلا ترمیم نشوند. بنابراین احتمال عفونت افزایش پیدا می‌کند. این موضوع تنها تأثیر سیگار بر ایمپلنت به شمار نمی‌رود. به طور کلی مانعی برای تمام عمل‌های جراحی است که با ایجاد برش نیاز دارند یا تهاجمی هستند.
پیشگیری از جوش خوردن استخوان:
این موضوع نیز تاثیر سیگار بر ایمپلنت است. همانطور که در قسمت قبل گفتیم، با وجود نیکوتین جریان خون و اکسیژن موجود در آن کاهش پیدا می‌کند. از طرف دیگر ایمپلنت باید با استخوان فک بیمار ترکیب شود و به عبارتی جوش بخورد تا بیمار بتواند از ایمپلنت استفاده کند. در صورت جوش نخوردن ممکن است ایمپلنت یا استخوان فک آسیب ببینند. همچنین بیمار در فرایند جویدن با مشکل مواجه می‌شود. آزمایشات بالینی نشان داده است که استخوان افراد سیگاری دیرتر از سایر افراد جوش می‌خورد. بنابراین این موضوع نیز می‌تواند کاشت ایمپلنت در افراد سیگاری را با چالشی جدی مواجه کند.
چگونه میتوان تاثیر سیگار بر ایمپلنت را کاهش داد؟
روش‌های مختلفی وجود دارد که افراد سیگاری می‌توانند از ایجاد مشکلات جدی برای ایمپلنت‌های دندان و افتادن آنها جلوگیری کنند. اگر تصمیم گرفته‌اید ایمپلنت‌دندان بکارید؛ بهترین تصمیم برای شما ترک سیگار است. اما اگر ترک این عادت برای شما مشکل است باید سعی کنید حداقل یک هفته پیش از انجام عمل جراحی و دو هفته بعد از آن از کشیدن سیگار خودداری کنید. همچنین باید بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی حفظ کنید و به طور منظم به دندانپزشک در کلینیک دندانپزشکی مراجعه کرده و هر گونه پوسیدگی و عفونت یا مشکلات لثه را به سرعت درمان کنید تا کاشت ایمپلنت با مشکل مواجه نشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عوامل شکست ایمپلنت دندان به مقاله چه عواملی باعث شکست ایمپلنت دندان می‌شود مراجعه کنید.
تا چند روز بعد از جراحی ایمپلنت نباید سیگار کشید؟
اگر فکر می‌کنید که می‌توانید برای کاشت ایمپلنت سیگار را ترک کنید و سپس دوباره از سر بگیرید، لطفاً برای این جراحی دوباره فکر کنید. سیگار کشیدن در هر زمانی برای ایمپلنت‌ها و در واقع برای همه دندان‌های شما تهدید شناخته می‌شود. به خصوص در دوره استئواینتگراسیون، زمانی که ایمپلنت و استخوان با هم ترکیب می‌شوند، سیگار کشیدن در این زمان می‌تواند بسیار مضر باشد و احتمال عفونت و از کار افتادن ایمپلنت را افزایش دهد.
اگرچه بیماری لثه یا پریودنتیت خطر اصلی هم برای ایمپلنت‌ها و هم برای دندان‌های طبیعی است، شرایط دیگری نیز وجود دارد که مختص ایمپلنت‌های دندانی است. این بیماری پری ایمپلنتیت نامیده می‌شود و شبیه پریودنتیت است با این تفاوت که بر بافت نرم و سخت لثه که اطراف ایمپلنت جدید شما را احاطه کرده است نیز تأثیر می‌گذارد. باید توجه داشته باشید که سیگار کشیدن می‌تواند باعث شکست ایمپلنت شود.
بنابراین بهترین پاسخ برای این سوال «هیچوقت» است. اما در هر صورت برخی از افراد به سیگار وابسته هستند و توانایی ترک آن را ندارند. سعی کنید از دو هفته قبل از عمل جراحی کاشت ایمپلنت سیگار را متوقف کنید. این توقف را تا سه ماه بعد از عمل هم ادامه دهید. بعد از سه ماه به این فکر کنید که اگر سه ماه بدون سیگار ادامه داده‌اید، پس می‌توانید آن را برای همیشه ترک کنید!
در چند روز اول بعد از جراحی، سیستم ایمنی به کمک لخته‌های خون زخم را تا حدودی می‌بندد تا از خونریزی یا ورود آلودگی به آن جلوگیری کند. از بین رفتن این لخته خون یا آلوده کردن آن از انواع تاثیر سیگار بر ایمپلنت دندان به شمار می‌رود. بنابراین توصیه می‌شود تا سه روز بعد از جراحی به هیچ وجه از سیگار استفاده نشود. در غیر این صورت ممکن است بیمار دچار عفونت‌های دردناکی شود. علاوه بر سیگار کشیدن، تف کردن و مکیدن نیز در این سه روز نباید انجام شود.
چطور میتوان سیگار کشید اما به عارضه حفره خشک بعد از ایمپلنت دندان دچار نشد؟
در صورتی که نمی‌توانید سیگار خود را پیش از انجام کاشت ایمپلنت ترک کنید؛ بهتر است حداقل به توصیه‌های زیر عمل کنید تا به عارضه حفره خشک پس از ایمپلنت دندان دچار نشوید:
- از patch نیکوتین استفاده کنید
- به مدت ۴۸ ساعت بعد از عمل جراحی از کشیدن سیگار خودداری کنید
- از دندان پزشک بخواهید که حتماً مرحله زخم شما را بخیه کنند
- هنگام سیگار کشیدن از گاز استریل روی ناحیه جراحی شده نگه دارید
- از جویدن تنباکو و آدامس‌های نیکوتین دار خودداری کنیم
- برای فراموش کردن عادت سیگار کشیدن به عادت دیگری روی بیاوریم
آیا سیگارهای الکترونیکی نیز برای ایمپلنت‌های دندانی مضر هستند؟
سیگارهای الکترونیکی یکی از راه‌هایی هستند که افراد برای ترک سیگار از آنها استفاده می‌کنند. اما در هر صورت همچنان سیگارند و تأثیر سیگار بر ایمپلنت دندان منفی است! سیگارهای الکترونیکی یک واحد گرمایشی کوچک دارند که مایع را به بخار تبدیل می‌کند و شخص بخاری از نیکوتین و سایر مواد شیمیایی را استنشاق خواهد کرد. بخار به اندازه دود مضر نیست. اما همچنان سبب خشکی دهان می‌شود. بنابراین به سیگارهای الکترونیکی روند بهبود زخم بعد از کاشت ایمپلنت را کاهش می‌دهند. حتی ممکن است باعث تشدید پوسیدگی دندان‌ها نیز بشود. البته اثرات سوء سیگارهای الکترونیکی نسبت به انواع سنتی بسیار کم‌تر است. بنابراین اگر بتوانید آن را با نمونه‌‌های سنتی جایگزین کنید، شرایط را کمی بهتر کرده‌اید.
